classical Συναυλίες

Η κλασική μουσική είναι ένας όρος που αναφέρεται στην παραδοσιακή δυτική μουσική με επίσημα εκπαιδευμένους μουσικούς που παίζουν φυσικά όργανα και που είναι επίσημα καταγεγραμμένη σε παρτιτούρες. Διαφέρει από τη λαϊκή και τη δημοτική μουσική. Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει ένα πλήθος ειδών, τα πιο συνηθισμένα από τα οποία περιλαμβάνουν τα κανόνια, τις συναυλίες, τις συμφωνίες, τις όπερες, τις σονάτες και τα μπαλέτα.

Οι ρίζες της παράδοσης της δυτικής κλασικής μουσικής χρονολογούνται από τον 9ο αιώνα μ.Χ. Πριν από αυτό, Έλληνες και Ρωμαίοι φιλόσοφοι είχαν γράψει για τη θεωρία της μουσικής, αλλά η χριστιανική εκκλησία στην Ευρώπη θέλησε σκόπιμα να ξεφύγει από αυτή την παράδοση, καθώς συνδεόταν με τις παγανιστικές τους πεποιθήσεις. Η πρώτη μορφή της δυτικής χριστιανικής μουσικής ήταν η γρηγοριανή ψαλμωδία, ένα μονοφωνικό είδος μουσικής, με μια χορωδία ανδρών που τραγουδούσε την ίδια μελωδία. Δεν χρησιμοποιούνταν όργανα, καθώς και αυτά θεωρούνταν παγανιστικά. Τα πρώτα όργανα που άρχισαν να χρησιμοποιούνται στην κοσμική μουσική στην Ευρώπη ήταν ξύλινα πνευστά, όπως ο αυλός και η φλογέρα, καθώς και ορισμένα έγχορδα όργανα, κυρίως το λαούτο.

Η εποχή της Αναγέννησης (περίπου από το 1400 έως το 1600) επέφερε δύο σημαντικές αλλαγές: τη χρήση οργάνων από τους μουσικούς της εκκλησίας και τις καταγεγραμμένες μουσικές σημειώσεις. Με την εφεύρεση των παρτιτούρων, η διατήρηση της μουσικής δεν γινόταν πλέον προφορικά, αλλά στην πολύ μεγαλύτερης διάρκειας και ακριβέστερη γραπτή μορφή. Τα συνήθη είδη της εποχής ήταν οι λειτουργίες και τα μοτέτα, αλλά και κάποια κοσμική μουσική, όπως τα chansons (στη Γαλλία), τα μαδριγάλια (στην Ιταλία) και τα villancicos (στην Ισπανία). Τότε εμφανίστηκε η κλασική ευρωπαϊκή τονικότητα, η πρακτική της διάταξης των νοτών σε μείζονες ή ελάσσονες συγχορδίες, η οποία κυριαρχεί σε μεγάλο μέρος της δημοφιλούς μουσικής σε όλο τον κόσμο μέχρι σήμερα. Διάσημοι συνθέτες της Αναγέννησης είναι ο Κλαούντιο Μονεβέρντι και ο Ζοσκίν ντε Πρεζ.

Η αναγέννηση πέρασε στην εποχή του μπαρόκ στις αρχές του 17ου αιώνα. Προκάλεσε είδη όπως η όπερα, ένα μουσικό είδος με αφηγήσεις, καθώς και η καντάτα, το κοντσέρτο και η σονάτα. Οι πιο γνωστοί συνθέτες του μπαρόκ ήταν ο Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ και ο Γιόχαν Πάχελμπελ από τη Γερμανία, καθώς και ο Αντόνιο Βιβάλντι με το περίφημο κοντσέρτο για βιολί "4 εποχές" από την Ιταλία. Μετά το μπαρόκ ακολούθησε η λεγόμενη "κλασική περίοδος", που δηλώνει συγκεκριμένα τη μουσική από τα μέσα του 18ου έως τις αρχές του 19ου αιώνα με αυτή την έννοια του όρου. Έχουμε καλλιτέχνες όπως ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν από τη Γερμανία και τις 9 συμφωνίες του, ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ από την Αυστρία (μέρος της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εκείνη την εποχή) με πολλές όπερες, έργα δωματίου και δικές του συμφωνίες, και ο Γιόζεφ Χάιντ, επίσης από την Αυστρία.

Η ρομαντική εποχή της ευρωπαϊκής μουσικής έλαβε χώρα τον 19ο αιώνα. Ο Ρίχαρντ Βάγκνερ από τη Γερμανία, ο Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι από τη Ρωσία δημιούργησαν τα έργα τους αυτή την περίοδο. Το ίδιο και ο Ούγγρος Φέρεντς Λιστ από την αυτοκρατορία των Αψβούργων, ο οποίος θεωρείται από πολλούς ως ο πρώτος πραγματικός μουσικός σταρ στον κόσμο, δίνοντας συναυλίες σε ενθουσιώδη πλήθη. Η υπερβολική αντίδραση ορισμένων στις παραστάσεις του βιρτουόζου πιανίστα περιγράφηκε ως "Λιστομανία". Είναι γνωστός για τις ουγγρικές ραψωδίες του.

Μεταβαίνοντας στον 20ό αιώνα, έχουμε τη μοντερνιστική και στη συνέχεια τη μεταμοντερνιστική περίοδο. Σήμερα, στον 21ο αιώνα, η πιο ακουστική εκδοχή της σύγχρονα γραμμένης κλασικής μουσικής είναι οι κινηματογραφικές παρτιτούρες.

ΜΟΥΣΙΚΟΤΗΤΑ

Προφανώς, με τόσα πολλά είδη που εκτείνονται πάνω από μια χιλιετία, είναι αδύνατο να γίνουν γενικεύσεις που να ισχύουν για όλα και να μην είναι τετριμμένες. Ωστόσο, ας απαριθμήσουμε μερικές.

Η κλασική μουσική χρησιμοποιεί φυσικά όργανα. Συνηθέστερα, αυτά είναι το βιολί, η βιόλα, το όρθιο μπάσο, το πιάνο, το εκκλησιαστικό όργανο, ο αυλός, η τρομπέτα, τα κόρνα, τα τύμπανα και το κύμβαλο. Ένα κλασικό κομμάτι μπορεί να έχει και φωνητικά, τόσο σόλο όσο και τραγουδισμένα από χορωδία. Αναφέραμε τη σημασία της ευρωπαϊκής τονικότητας στο ιστορικό μέρος αυτού του άρθρου, η οποία είναι η πρακτική της διάταξης των νοτών σε μείζονες ή ελάσσονες συγχορδίες.

ΔΙΆΣΗΜΟΙ ΚΑΛΛΙΤΈΧΝΕΣ

Μερικοί από τους πιο διάσημους καλλιτέχνες της κλασικής μουσικής σήμερα τείνουν να συνθέτουν μουσική για ταινίες. Ο Γερμανός Hans Zimmer έγραψε τη μουσική για ταινίες όπως "Gladiator" (2000), "The Dark Knight" (2008) και "Interstellar " (2014). Ο Αμερικανός Τζον Γουίλιαμς έγραψε τη μουσική και για τις εννέα ταινίες της σειράς "Πόλεμος των Άστρων", που κυκλοφόρησαν μεταξύ 1977 και 2019, καθώς και για τις ταινίες "Οι κυνηγοί της χαμένης κιβωτού" (1981) και "Jurassic Park" (1993).

Ο διάσημος Ιταλός τενόρος Andrea Bocelli δεν είναι γνωστός για τη μουσική του για ταινίες, αλλά μάλλον για το ότι τραγουδάει κομμάτια όπερας και κυκλοφορεί πρωτότυπη ποπ μουσική. Το 1995 το κλασικό οπερατικό ποπ τραγούδι του "Con te partirò " έγινε ένα από τα πιο επιτυχημένα σινγκλ στην ιστορία της μουσικής, έχοντας πουλήσει 12 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως.